Aydınlatma'da Işık Renk Sıcaklığı (Kelvin)
Aydınlatmada, ışık kaynağının yaydığı rengi ifade etmektedir. KELVİN olarak adlandırılır ve (K) sembolu ile belirtilir.
Flamanın ısısına göre ışığın rengi değiştiiğinden dolayı bu durum renk sıcaklığı olarakta ifade edilmektedir.
Renk sıcaklığı, diğer ifadeyle Kelvin değeri ışık kaynağının yaydığı ışık rengini belirtmektedir.
Renk sıcaklığı, ışığın ortamda yarattığı ışık rengi ambiyansıdır. Birimi Kelvin‘dir. Renk sıcaklığını, ışık kaynağının verdiği toplam ışık içerisindeki renkli ışıkların oranları belirler. Örneğin güneşli havalarda -gökyüzündeki atmosferin etkisiyle- ışığın mavi bileşenleri artmakta ve Kelvin değeri yükselmektedir. Akkor ve halojen lambalarda kırmızı ve sarı bileşenleri baskın olduğunda Kelvin değeri düşer. Yapay ışık kaynaklarında en çok LED’lerde istenilen Kelvin derecesinde renk sıcaklığı üreten ürünler bulmak mümkündür.
Aydınlatma için ışık renk sıcaklığı seçimi nasıl olmalıdır.
Yeni alacağınız LED aydınlatma ürünün nasıl bir ışık bekliyorsunuz? Sarı ışık, sıcak ışık, parlak beyaz ışık? LED aydınlatma ürünleri satın almadan önce ışık rengi konusunda dikkatli seçim yapmak önemli. Doğru aydınlatmanın faydalarını görmek istiyorsanız satın almadan önce seçimi doğru yapmalısınız.
Renk sıcaklığı seçimi
Renk sıcaklığı, Kelvin olarak ifade edilen bir değere sahiptir. Renk sıcaklığının fiziksel ısı ile ilgili bulunmamaktadır. Güneşin parlak mavi ışıklarının etkili olduğu yaz zamanlarında gün ışığının renk sıcaklığı soğuk beyaz olarak tanımlanır. Mum ışığının verdiği turuncu-sarı yada amber rengi ışığı da biz sıcak beyaz olarak adlandırıyoruz. Yapay ışık kaynaklarında renk sıcaklığı genellikle 2500 ila 8500 kelvin derece aralığındadır.
Sıcak beyaz ışık (Sarı Işık) (2500-3300 Kelvin)
2500 – 3300 kelvin renk sıcaklıkları ”sıcak ışık” olarak kabul edilir. Kırmızı, turuncu, sarı ve kahverengi genellikle evlerde kullanılan toprak tonu renklerdir, bu mekanlar için sıcak ışık renkleri uygundur. Sıcak ışık genellikle parlak soğuk ışığa göre daha yumuşak, iyi bir görüş ve rahat bir atmosfer sağlar. Bunun için yatak odaları ve yaşam alanlarında kullanılır.
Doğal beyaz ışık (Gün Işığı) (4000-4500 Kelvin)
Sıcak ışık evlerde genel bir kabul görmesine rağmen, bazı kişiler doğal beyaz ışığı tercih edebiliyor. Doğal beyaz ışık 4000 – 4500 kelvin renk sıcaklığındadır. Yeşil, beyaz, ve mavi tonlarla dekore ortamlarda doğal beyaz ışık tercih edilir. Kişilerde ve çalışanlarda enerjik ve ferahlatıcı bir ruh hali yarattığı için ofis ve ev-ofislerde tercih edilir. Aynı zamanda, 4000 – 4500 Kelvin renk sıcaklığındaki ışık detay görmemizi destekler ve nesnelerdeki kusurları daha kolay görmemizi sağlar. Bu sebeple temizliğin önemli olduğu yerler, makyaj odalarındaki aydınlatmalarda faydalıdır.
Soğuk beyaz ışık (Beyaz Işık) (5000-6500 Kelvin)
Teknik olarak bakarsak 5000 – 6500 kelvin ışık yaz güneşinin kelvin derecesidir. Yani böyle bir ışıkla aydınlatmada güneşi taklit etmiş olursunuz. 6500 kelvin ışıkta bulunan fazla mavi ışık dolayısıyla gözlerimiz için risk oluşmaya başlar. Bu sebeple bu ortamlarda çok uzun süreler kalmamak gereklidir. Çalışma ortamlarında soğuk beyaz ışık iş verimliliğini artırabilir, konutlar dışında ofislerde, garajda, mücevher mağazasında, deri ve ayakkabu mağazalarında, gümüş objelerin sergilenmesinde, spor alanlarında kullanılır. Psikolojik olarak sıcak beyaz ışığın insanın ortam sıcaklığını 1 – 2 derece daha yüksek hissettiği bilinmektedir. Buna bağlı olarak, satış istatistiklerine göre kuzey ülkelerde daha çok sıcak beyaz, ekvator bölgesine yaklaştıkça soğuk beyaz ışık tercihleri artmaktadır. Son bir not, eğer uykusuzluk problemi yaşıyorsanız, seviyor olsanız bile akşamları soğuk beyaz ışık tercih etmeyin, sıcak beyaz ışıkla aydınlanın.
Algı ve renk sıcaklığı ilişkisi
Renk sıcaklığı ortamda bir ambiyans yaratmakla birlikte sizin duvar, mobilya ve objelerinizi görünür kılmasında da yardımcı olur. Soğuk tonlu renklerle donatılmış bir mekanda sıcak ışık kullanılması renklerin soluk ve cansız görülmesine sebep olabilir. Tam tersi sıcak ton renklerde donatılmış bir mekanda soğuk ışık kullanılması doğru bir yaklaşım olmaz. Bu sebeple objelerin, ortamın görünümü aydınlatma ışığının kalitesine bağlıdır. Ortamda bulunan renkler ışık renk sıcaklığı seçimini dolaylı olarak etkiler. Akıllı bir seçim ortam ambiyansını değiştirmekle kalmaz, güzel görünümler de yaratır.
Gördüğünüz gibi, bir aydınlatma armatürü seçerken renk sıcaklığı ölçeği çok önemlidir. Her mekan ve ortam, bu alanlardaki aktivitelere en iyi uyacak şekilde farklı aydınlatma tonları gerektirir ve yanlış renk, işçilerin verimliliğini veya işin kalitesini büyük ölçüde etkileyebilir. İhtiyacınız olan renk sıcaklığını belirlemek için, o alanda tamamlanacak görevlerin tipini veya iletmek istediğiniz duygu tipini göz önünde bulundurun.